Amalia neemt tussenjaar om te bedenken wat ze later wil worden

Prinses Amalia is geslaagd voor haar eindexamen. Ze laat weten nu een tussenjaar te nemen, zodat ze kan bedenken wat ze later wil worden. “Ik weet het gewoon nog niet, ik vind heel veel dingen leuk”, zegt de 17-jarige scholier uit Den Haag. Ze wil een jaartje gaan backpacken in Zuidoost-Azië om eens goed over haar toekomst na te denken. “Ik zou me graag nog een beetje willen oriënteren voordat ik zo’n bepalende keuze maak. Je wilt niet dat je nu de verkeerde beslissing neemt en voor de rest van je leven aan iets vreselijk saais vastzit.”

Hilarisch natuurlijk, het nieuwsbericht van satirisch online nieuwsmagazine De Speld. Maar toen ik erover nadacht had het ook wel iets triests. Ik zou Amalia van harte een tussenjaar gunnen zodat ze daar eens lekker tijdens het backpacken over na kan denken. Helaas is dat voor Amalia niet weggelegd, haar toekomst is al min of meer voor haar uitgestippeld. Hopelijk biedt de jaarlijkse toelage van 1,5 miljoen wat troost. Dat dan weer wel.....

Deze blog gaat natuurlijk helemaal niet over Amalia en ik wil ook helemaal niet schoppen tegen de monarchie. Het artikel zette mij aan het denken. Is het nu een zegen of vloek als je toekomst al min of meer voor je is uitgestippeld?

'Ga maar iets doen wat je leuk vindt'

"Ga maar iets doen wat je leuk vindt. Doe iets waar je gelukkig van wordt." Klinkt dat als het advies wat jij kreeg van jouw eigen ouders? Prachtig natuurlijk, ouders die jou het allerbeste gunnen. Maar wat als je niet weet wat je leuk vindt? Of heel veel verschillende dingen leuk vindt en niet weet waar je uit moet kiezen? Dan wordt het al wat vervelender. De wereld aan je voeten, je mag alles kiezen wat je leuk vindt, en dan wéét je het gewoon niet. Klinkt als een luxeprobleem misschien. Maar als je het echt niet weet, is het verdomd lastig. Jaloers was je, op die vriendin die vanaf kinds af aan al zeker weet dat zij kinderarts wilde worden.

'Ga maar iets doen waar je goed in bent'

'Als je niet weet wat je leuk vindt, ga dan iets doen waar je goed in bent'. Klinkt als een helder advies. Doe waar je goed in bent. Althans, als je weet wat je talenten zijn. Kun je heel erg goed zingen of voetballen, dan is dat vast iemand wel eens opgevallen. Maar soms ben je in verschillende dingen een beetje goed. Of denk je dat je nergens goed in bent. Ik kan je verzekeren, iedereen is ergens goed in. Ook jij. Je moet alleen wel verschillende dingen doen en proberen, om te wéten waar je goed in bent.

Keuzestress

Het is natuurlijk een geweldig grote luxe. Dat je alles mag en kan doen, wat je wil doen. Maar de mens is ook gebaat bij een beetje structuur. Uit eerder wetenschappelijk onderzoek weten we dat méér keuzes kan leiden tot het verlagen van de bereidheid om een product te kopen (Iyengar & Lepper, 2000). Je hebt vast wel eens van het onderzoek gehoord. Een groep proefpersonen werd in een supermarkt geconfronteerd met een kraampje met verschillende soorten jam. In de ene situatie waren er 26 soorten jam beschikbaar, in de andere situatie 6. Wat bleek? In de situatie met 26 soorten jam kwam een groter deel van het publiek naar de jams kijken (succes!). Toch was het de situatie met slechts 6 soorten jam die uiteindelijk de meeste winst opleverde. In de situatie met het grote assortiment kregen proefpersonen last van keuzestress. Ze hadden teveel moeite de lekkerste jam te kiezen en die te kopen. In de situatie met slechts 6 soorten ging ze dat veel beter af.

Lekker overzichtelijk

Hoe minder keuzemogelijkheden, hoe minder keuzestress dus. Zou dat ook gelden voor het maken van keuzes over je (toekomstige) loopbaan? Het klinkt wel aannemelijk. Vroeger werd je gewoon bakker, omdat je vader dat ook was. Lekker overzichtelijk. Hoef je er ook niet over na te denken. Misschien is het toch zo zielig nog niet, voor Amalia.

In gesprek met een loopbaancoach

Het mooiste van beide werelden is natuurlijk als je het aantal keuzemogelijkheden voor jezelf kunt beperken, niet omdat je gaat doen wat je vader of moeder doet, maar omdat je heel goed weet wie je bent, wat je wil en wat je goed kan. Of je nu aan het begin van je carrière staat, of al een tijdje onderweg bent. In elke fase van je loopbaan kun je tegen vragen aan lopen waardoor je even niet weet hoe nu verder. Vind je je huidige werk niet meer leuk, heb je het vage gevoel 'niet op je plek te zitten', wil je graag compleet iets anders maar heb je geen idee wat? Met een loopbaancoach ga je actief met dit vraagstuk aan de slag.

Heb jij ook een loopbaanvraag en kun je hier wel wat hulp bij gebruiken? Kijk op www.werkfulness.nl en vraag een gratis intakegesprek met mij aan.